همانگونه که قبلا عنوان گردید شناخت صنعت به عنوان مقدمه ، می تواند باعث دقت در حرکت گردد. در بخش دوم گزارش ادامه شناخت را پیگیری می کنیم و سعی میکنیم ساختار دامداری ها را مورد مطالعه بیشتری قرار دهیم .
در صورتیکه علاقمند به شرکت در مباحث هستید به شماره ۰۹۱۳۱۰۲۶۲۳۵ در واتساپ یا تلگرام پیام دهید.
-
میزان خودکارسازی (اتوماسیون) فرآیندها:
- بیشتر فعالیت‌ها در دامداری‌های مورد بررسی هنوز به‌صورت دستی توسط نیروی انسانی انجام می‌شود.
- برای نمونه، در ۵۶٪ دامداری‌ها باسکول‌ها (وزن‌کشی) دستی اداره می‌شود
- و تنها ۳۵٪ اتوماتیک (با سنسور یا سیستم کامپیوتری) شده است.
- شاخص‌های محیطی مانند دمای بهاربند (THI) و کیفیت آب در بیش از ۷۰٪ موارد دستی یا اصلاً اندازه‌گیری نمی‌شود.
- شیردوشی صنعتی در برخی واحدها وجود دارد
- اما ثبت داده‌های آن هنوز در ۸۰٪ موارد دستی است
- و حدود ۱۵٪ با سنسورهای خود شیردوش یا سیستم کامپیوتری پایش می‌شود.
- تغذیه و خوراک‌دهی نیز ۶۱٪ دستی انجام می‌گردد و حدود ۲۹٪ مکانیزه یا کامپیوتری شده است.
- سایر زمینه‌ها مانند
- تشخیص آتش‌سوزی (فقط ۶٪ سنسوردار)،
- شناسایی و توزین دام‌ها (زیر ۱۰٪ مجهز به RFID یا توزین خودکار) بسیار کم‌اتوماسیون هستند.
این آمار نشان می‌دهد سطح مکانیزاسیون و هوشمندسازی پایین است و بسیاری از فناوری‌های نوین (سنسورها، RFID، IoT) در اکثر دامداری‌ها به‌کار گرفته نشده‌اند.
-
تمایلات توسعه و سرمایه‌گذاری:
- تقریباً همه پاسخ‌دهندگان برنامه‌ای برای گسترش دامداری خود دارند.
- اکثریت دامداران نگرش رشدگرا دارند و به ویژه بر توسعه ظرفیت گله و زیرساخت‌های فیزیکی تمرکز کرده‌اند.
این امر حاکی از پتانسیل بالای تقاضا برای خدمات و تجهیزات مرتبط با توسعه دامداری است.
-
چالش‌ها و مشکلات اصلی:
از میان گزینه‌های مطرح‌شده درباره مشکلات جاری دامداری، برخی مشکلات تقریباً همه‌گیر هستند. طبق پاسخ‌ها:
- هزینه خوراک و نهاده‌ها مهم‌ترین دغدغه است که ۷۰٪ دامداران آن را علامت زده‌اند.
- پس از آن مشکل نیروی کار (کمبود یا گرانی کارگر/متخصص) با ۶۶٪
- و بهره‌وری تولید پایین با ۵۱٪ در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
- موضوع قیمت فروش شیر و گوساله (بازار ناپایدار یا نرخ پایین) برای ۴۸٪ مشکل‌ساز است
- و تقریباً به همان میزان تجهیزات و ماشین‌آلات (استهلاک، خرابی یا هزینه تجهیزات – ۴۹٪) چالش محسوب می‌شود.
- امور روزانه دامداری (مانند تلقیح، زایش و مدیریت روزمره) نزد ۴۳٪ مشکل‌آفرین بوده
- و مسائل دامی (نژاد، بیماری‌ها و سلامت گله) در ۳۶٪ موارد ذکر شده است.
به طور متوسط هر دامدار ~۳ تا ۴ مورد از این چالش‌ها را همزمان دارد که نشان می‌دهد بسیاری با ترکیبی از مشکلات درگیرند. در جدول زیر درصد فراوانی هر مشکل مشاهده می‌شود:
| مشکل اصلی دامداری | درصد |
| قیمت بالای خرید خوراک و نهاده‌ها | ۷۰٪ |
| کمبود/هزینه نیروی کار متخصص یا کارگری | ۶۶٪ |
| پایین بودن بهره‌وری تولید | ۵۱٪ |
| مشکلات تجهیزات و ماشین‌آلات دامداری | ۴۹٪ |
| قیمت فروش شیر و گوساله (بازار) | ۴۸٪ |
| دشواری کارهای روزانه (تلقیح، زایش و…) | ۴۳٪ |
| مسائل دامی (نژاد، بیماری‌ها و …) | ۳۶٪ |
جدول نشان می‌دهد «هزینه خوراک» و «نیروی کار» گسترده‌ترین مشکلات‌اند، در حالی که مسائل فنی-دامپزشکی کمترین فراوانی را داشت. این اولویت‌بندی مشکلات می‌تواند جهت تمرکز ارائه خدمات را مشخص کند.
-
وضعیت آموزش و توسعه مهارت‌ها:
- نیاز آموزشی دامداری‌ها در چند حوزه سنجیده شد (بودجه و هزینه‌یابی، تغذیه دام، قراردادها و مسائل حقوقی، مدیریت بهره‌وری و احتمالاً سایر حوزه‌های مدیریتی).
- اکثر دامداران دست‌کم در یکی از این حوزه‌ها احساس نیاز به آموزش داشتند. گزینه “نیازمند آموزشیم” به طور میانگین توسط ~۳۰٪ پاسخ‌دهندگان در هر حوزه علامت خورد که نشان می‌دهد کمبود دانش یکی از دغدغه‌های آن‌هاست.
- از سوی دیگر، بسیاری از دامداران برای جبران این کمبودها از مشاوران استفاده می‌کنند (گزینه مشاور در همه حوزه‌ها بین ۴۱٪ تا ۵۲٪ انتخاب شده)
- یا در کلاس‌های تخصصی خارج از مجموعه شرکت می‌کنند (بین ۲۱٪ تا ۴۳٪ بسته به حوزه).
- آموزش داخلی (اتکا به یادگیری درون‌سازمانی توسط کارکنان باتجربه) نیز توسط حدود ۲۰٪ تا ۴۰٪ اشاره شده است.
- به طور خاص، نیاز آموزشی در حوزه تغذیه دام و قراردادها/امور حقوقی بیشتر احساس شده (در این حوزه‌ها بالاترین درصد “نیازمند آموزشیم” دیده شد ~۳۵–۳۸٪)
- و در حوزه مدیریت بهره‌وری افراد بیشتری احساس بی‌نیازی کرده‌اند (۲۶٪ گفتند نیاز به آموزش ندارند).
به طور کلی، الگوی آموزشی نشان می‌دهد که تقاضا برای خدمات آموزشی و مشاوره‌ای در صنعت دامداری بالاست و بسیاری از دامداران یا در حال استفاده از این خدمات‌اند یا تمایل به استفاده دارند.
(ادامه دارد ….)
