در ادامه “ مقاله مشکلات مدیریتی گاوداری صنعتی در ایران و ارائه راهکارها (بخش ۴) “ موارد دیگر را بررسی می کنیم .
۹– ترکیب گله:
تولید شیر و سن دام مهمترین شاخص ها برای گروه بندی در گاوداری هستند اما سازه هایی چون ، اندازه ی جایگاه ، شمار گاوهایی که در هر نوبت وارد شیر دوشی می شوند ، وضعیت نمره بدنی ، وضعیت تولید مثلی نیز گروه بندی را تحت اثر قرار می دهند . گاوها شکم اول را معمولاً به خاطر کاهش امکان رقابت با گاوهای بزرگ و افزایش مصرف ماده خشک در یک گروه قرار می دهند . چنانچه این تلیسه ها سنگین وزن شده باشند می توان آنها را به گروه گاوهای کم تولید تر منتقل کرد . گاوهای نزدیک زایمان و تازه زا را نیز برای افزایش امکان مراقبت و رسیدگی بیشتر و آماده سازی شکمبه برای مصرف غذاهای پر نشاسته و تخمیر پذیر در یک گروه قرار می دهند.
البته می توان گاو های نزدیک زایمان را جدا و با ۲۵ تا ۴۰ در صد کل ماده ی خشک مصرفی از نوع جیره ای گاوهای پر تولید تغذیه کرد . نگه داشتن گاوهای تازه زا برای ۱۰ تا ۲۰ روز در یک گروه امکان می دهد تا از نظر جابجایی شیردان ، کتوز ، ترشحات رحمی ، دمای رحمی و مصرف غذا بهتر چک شوند .
گاوهایی که به دلایلی مثل : مصرف ماده خشک بالا ، مصرف غذای با کیفیت بالا ، دراز شدن فاصله ی گوساله زایی ، سقط گوساله و قوی بودن چاق شده اند، باید جداگانه و با یک گروه کم تولید تر نگهداری شوند .گاوهای بیمار را باید جداگانه نگهداری و با گاوهای تازه زا تغذیه کردولی نباید آنها را با گاوها تازه زا آمیخته کرد.
در آمریکا برای جابجایی گاوها از نوعی ضریب تصحیح استفاده می شود که مقدار شیری است که برای تعادل سازی جیره تنظیم شده بر اساس تعداد گروه بندی و نیز تولید شیر مورد استفاده قرار می گیرد بدین صورت که وقتی می خواهیم جیره را برا اساس میانگین تولید شیر و گروه حساب کنیم اگر یک گروه گاو داشته باشیم ۳۰ در صد ، برای دو گروه ۲۰در صد ،برای هنگامی که ۳ گروه گاو داریم ، ۱۰ در صد مقدار شیر تولیدی ، شیر مورد نظر را بیشتر فرض می کنیم و سپس جیره را تنظیم می کنیم .گاو را نباید به گروه پائین تر منتقل کرد مگر آنکه نمره بدنی آنان ۳ بیشتر باشد . بهتر است گاوها را گروهی (به جای یکی – یکی در زمانهای متفاوت ) جابجا کرد .
ترکیب گله گاوشیری استاندارد صنعتی شامل: گاوهای شیری (شیرده، شیرده آبستن، بدون شیر آبستن، آبستن سنگین، بدون شیر غیرآبستن) ۴۶ ،%تلیسه (گوساله های ماده بالای یک سال) ۱۶ ،%گوساله های ماده زیر یک سال ۱۸ ،%گوساله های نر زیر یک سال ۱۸ ،%گاو نر پرتولید (ممتاز) ۲ %و گاوهای آبستن در گله ۸۵ %گاوهای شیرده، میزان جایگزینی گاوها در سال ۲۰ %و تلفات گوساله از صفر تا ۲۴ ماهگی ۸ %است.
گاوها را بر اساس تولید شیر گروه بندی کرده و تعداد جیرههای کاملا مخلوط را افزایش دهید یا این که در صورت مصرف یک نوع جیره، با استفاده از خوراک سرک،جیره گروههای مختلف را تکمیل نمایید.
باید توجه داشت که در روش استفاده از دو یا چند نوع جیره کاملا مخلوط (TMR) گاوها وقتی که از یک گروه به گروه دیگر جابجا میشوند، تولید شیر آنها کاهش مییابد زیرا در این جابجایی، آنها بایستی جایگاه اجتماعی خود را بیابند و اگر کمیت و کیفیت جیره جدید خیلی متفاوت از جیره قبلی باشد، میکروبهای شکمبه گاو نمیتوانند به سرعت خود را با این تفاوتها تطبیق دهند. در این راستا میتوان تغییرات گروهی را به شکلی مدیریت نمود که کاهش شیرگاوها کنترل گردد. برای مثال باید انتقال یک گروه گاو از یک بهاربند به بهاربند دیگر را به طور یکجا انجام داد و جابجایی گاوها به صورت انفرادی انجام نشود.در صورتیکه جابجایی در شب هنگام انجام شود. مشکلات اجتماعی در گاوها کاهش مییابد. بایستی هنگام جابجایی، تفاوتهای موجود در غلظت مواد مغذی جیره به ۱۵ درصد محدود شود تا تولید را تحت تاثیر خود قرار ندهد.
مدیران بخش کشاورزی و دامداری برای افزایش سود و کاهش ریسک های مالی باید از گزارشات مالی و حسابداری استفاده کنند تا بتوانند با برآورد هزینه ها و درآمدها و تخصیص بودجه، از ضرر و زیان احتمالی جلوگیری نمایند.
شرکت مدیران با ارائه نرم افزار قیمت تمام شده امکان محاسبه قیمت تمام شده آیتم های شاخص در مدیریت گاو شیری رافراهم آورده است.محاسبه سود و زیان در دوره های مالی با فرآایندی بسیار ساده قابل استفاده برای مدیران گاوداری فراهم شده است.
عکس زیر صفحه اصلی برنامه قیمت تمام شده می باشدکه با استفاده از آیتم های این صفحه امکان ثبت اطلاعات و ورود دادها به برنامه و در نهایت مشاهده مقادیر فرمها و کاردکس دوره ای دام ها و کاردکس کلی دام ها و اجرای گزارش ها برای کاربر فراهم می شود.
در آیتم نمایش مقادیر فرم ها امکان مشاهده مقادیر هزینه ها،از جمله جمع مواد مصرفی،هزینه کار مستقیم،هزینه شیر…….و جمع اول دوره و خرید،جمع دارایی پایان دوره ،جمع توقف های تولید و بازده ها و…… قابل رویت و بررسی و تجزیه و تحلیل برای دامدار می باشد.
با اجرای آیتم گزارش ها لیست متنوعی از گزارش های کاربردی و مفید برای ارزیابی وضعیت مالی دامداری در دسترس کابران قرار می گیرد.
منابع:
۱-مشکلهای مدیریتی گاوداری صنعتی در ایران و ارائه راهکارها (علی نیکخواه)
۲-بررسی تأثیر عوامل مدیریتی بر تولید و سودآوری مزارع صنعتی پرورش گاو شیری- مطالعه موردی جنوب استان تهران(سیدهاشم امینی شال ، احمدرضا یزدانی ، امیرحسین چیذری ، پژمان اعالیی بروجنی وحامد رفیعی)
۳- اسدیان، مجموع مقالات علمی و کاربردی تغذیه و پرورش گاو شیری. انتشارات رنگینه
۴-تأثیر تشخیص زود هنگام آبستنی بر مدیریت تولیدمثل گاو شیری(جلیل درستی ، احمد زارع شحنه و اردشیر نجاتی جوارمی)
۵-بررسی عوامل موثر بر حذف در گاوهای شیری هلشتاین شمال غرب ایران(نعمت هدایت ایوریق،کبری پوراسد آستمال ))
۶- لنگش در گاو شیری: تشخیص نادرست یا مداخلات درمانی نامناسب؟ (محسن نوری،ایرج نوروزیان،سید حسین مرجانمهر، حسین شاد)
۷- تعیین بروز تجمعی ورم پستان در گاوداریهای صنعتی استان تهران حمید شریفی، *مینا بداغ آبادی، محسن عادلی ساردوئی، جهانگیر کبوتری کتج، همایون بابایی
۸-نرم افزار های شرکت مدیران تحلیل گر سپاهان
تهیه کننده: مریم زمانی
کارشناس علوم دامی