تولید سودمند شیر نیاز به آن دارد که گاو های شیری هر ساله به طور مداوم آبستنی و زایش را تجربه کنند. از طرفی برای حفظ تداوم سود آوری گله لازم است گاو هایی که به خاطر عواملی همچون بیماری ، پیری و توان ژنتیکی پایین حذف شده و با تلیسه های خوب جایگزین شوند.
تمامی این برنامه نیاز به مدیریت قوی گله دارد و برای مدیریت قوی باید از ابزار های مناسب که بتوان به وسیله آن وضعیت گله را سنجید بهره برد.یک یاز این ابزار ها نرخ آبستنی گله می باشد . عوامل زیادی به صورت زنجیروار بهم متصل هستند تا نرخ آبستنی گله در وضعیت خوبی قرار بگیرد که دراین مجموعه مقالات این بار سراغ فحلیابی و تلقیح رفته تا با بهبود مدیریت این قسمت نرخ آبستنی گله را بهبود ببخشیم
الف)عوامل مرتبط با تلقیح مصنوعی
۱_زمان تلقیح مصنوعی
طی ۷۰ سال گذشته ، محققان زمان بهینه تلقیح گاوها را نسبت به مرحله فحلی بررسی کرده اند. محققی با نام Trimberger در سال ۱۹۴۸ دریافت که میزان باروری در هنگام تلقیح گاوها بین شش تا ۲۴ ساعت قبل از تخمک گذاری بیشتر است . این کار منجر به پایه ریزی برنامه تلقیح صبح و بعد از ظهر شد . این دستورالعمل پیشنهاد می کند که گاوهایی که در ساعات صبح در فحلی هستند باید در ساعات بعدازظهر تلقیح شوند ، و گاوهایی که در ساعات بعد از ظهر فحل می آیند باید صبح روز بعد تلقیح شوند . طبق توصیه سنتی ، تلقیح صبح و بعد از ظهر با فحل یابی دو بار در روز نتیجه قابل قبولی دارد زیرا یک گاو رفتار ایستادن فحلی را ۱۲تا ۱۸ساعت از خودش نشان می دهد اما ممکن است، دو بار فحل یابی روزانه بهترین میزان نرخ آبستنی را ارائه ندهد ، بنابراین شانس باروری موفقیت آمیز از دست می رود.علت این مساله اینست که شروع دقیق فحلی معمولاً غیرقابل تعیین است . به عنوان مثال ، مطابق بااین برنامه ، گاوی در ساعت ۱ نیمه شب فحلی را آغاز می کند و اگر دوبار در روز فحلی بررسی شود در صبح فحلی مشاهده می شود که تقریباً ۲۰ ساعت پس از شروع فحلی تلقیح می شود .این اتفاق در این زمان باعث کاهش تعداد گاوهای باردار می شود. هنگامی که شروع دقیق فحلی مشخص شد ، گاوها باید طی چهار تا ۱۶ ساعت از مشاهده فحلی تلقیح شوند اگر فحل یابی سه یا چهار بار در روز انجام شود ، زمان شروع فحلی بسیار موثرتر تشخیص داده شده و نرخ آبستنی بهتری در گله به دست می آید. جدول زیر تاثیر فاصله زمانی تشخیص فحلی و تلقیح مصنوعی را بر نرخ آبستنی نشان می دهد و همانطور که مشخص است بهترین فاصله زمانی ۸تا ۱۲ ساعت بعد از شروع فحلی است.
هر چقدر سوابق دقیق تر ثبت و بررسی شوند امکان خطا کمتر می شود.از طرف دیگر هر چه کارمندان بیشتری از مزرعه فحلی ها را بررسی و اطلاع دهند راندمان پیداشدن فحلی به حداکثر نزدیک می شود . مساله دیگری که با ثبت دقیق سوابق فحلی ها (از جمله فحلی مشاهده شده در اوایل دوره پس از زایمان) به دست می آید این است که
گاو های که مشکلات فولیکولی دارند سریعتر تشخیص داده شده و با حل شدن مشکل این دسته از گاوها دردوره باز اختیاری ، راندمان افزایش پیدا می کند.
به عنوان نتیجه گیری کلی ، باید از سیستم های ضبط به صورت روزمره استفاده شود.
به عنوان مثال چندین پارامتری که با ثبت دقیق فحلی ها می توان بررسی کرد آورده شده است
مشخصات گله هایی در فحل یابی مشکل دارند
فواصل فحلی بین ۳ تا ۱۷ روز بیش از ۱۰ درصد است.
فواصل فحلی بین ۲۵ تا ۳۵ روز بیش از ۱۰ تا ۱۵ درصد است.
گاوهایی که امروز تلقیح می کنند و طی سه روز آینده فحل می آیند بیش از ۵ درصد است.
در گله های کوچک چندین گاو سه تا شش هفته قبل از تاریخ پیش بینی زایمان می کنند.
خصوصیات گله های دارای فحلی مشاهده نشده
تعداد فحلی بسیار کمی قبل از چک اولی بعد از زایمان مشاهده و ثبت می شود.
میانگین روزهای باز ۸۰ روز است در صورتی که دوره انتظار اختیاری تعیین شده همان گله ۶۰ روز است.(اختلاف بیش از ۱۷روز)
فواصل فحلی بین ۳۸ تا ۴۵ و ۵۵ و ۶۵ روز بیش از ۱۵ درصد است.
خصوصیات گله هایی با تشخیص فحلی مناسب
۸۵ درصد از گاوها تا ۶۰ روز پس از زایمان در فحلی شناسایی می شوند.
روزهای باز اختیاری در حدود ۷۵ است.
۶۰ درصد فواصل فحلی بین ۱۸ تا ۲۴ روز است.
نسبت تعداد فواصل فحلی ۱۸-۲۴ تا ۳۶-۴۸ روز از ۴: ۱ بیشتر است.
حداقل ۷۰ درصد فحلی گاوها شناسایی می شود
نمونه گزارش در نرم افزار مدیریت گاو شیری :
| گیرایی براساس فاصله شروع فحلی تا تلقیح | |||
| درصد آبستنی | تعداد آبستنی | تعداد تلقیح | فاصله |
| ۳۵.۲۹ | ۶ | ۱۷ | ۰۰۵ – ۰۰۸ |
| ۰.۰۰ | ۰ | ۱ | ۰۰۹ – ۰۱۲ |
| ۳۲.۰۴ | ۹۹ | ۳۰۹ | ۰۱۳ – ۰۱۶ |
| ۰.۰۰ | ۰ | ۱ | ۰۱۶ – ۰۲۰ |
| ۳۰.۶۵ | ۱۹ | ۶۲ | ۰۲۱ – ۰۲۴ |
| ۰.۰۰ | ۰ | ۳ | ۰۲۴ – ۰۳۰ |
دستور:
drop view ft
~
create view ft as
SELECT *,
Case
WHEN (ff) BETWEEN 0 AND 4 THEN ‘۰۰۰ – ۰۰۴’
WHEN (ff) BETWEEN 5 AND 8 THEN ‘۰۰۵ – ۰۰۸’
WHEN (ff) BETWEEN 9 AND 12 THEN ‘۰۰۹ – ۰۱۲’
WHEN (ff) BETWEEN 13 AND 16 THEN ‘۰۱۳ – ۰۱۶’
WHEN (ff) BETWEEN 16 AND 20 THEN ‘۰۱۶ – ۰۲۰’
WHEN (ff) BETWEEN 21 AND 24 THEN ‘۰۲۱ – ۰۲۴’
WHEN (ff) BETWEEN 24 AND 30 THEN ‘۰۲۴ – ۰۳۰′
END AS FASELEH
FROM
(SELECT Serial,
(CONVERT(FLOAT,[EngTDate]+[TTime]-[EngFEndDate]+[OutHeatTime])*24) as ff
,(select count(1) from CaseHistory where serial = [Talghih].serial and [Talghih].tdate = TDate
and [Resone]=’تست آبستنی اولیه’ and [ReadyToTalghih]=’آبستن’)[ab]
FROM [Talghih]
where tkind = ‘مصنوعی’ and tdate between :t1 and :t2 and milkperiod between :m1 and :m2 )Z
+
SELECT FASELEH as [فاصله],COUNT(1)AS [تعداد تلقیح],sum([ab]) AS [تعداد آبستنی]
FROM ft
where FASELEH <> ‘null’ And Not FASELEH is Null
GROUP BY FASELEH
order by FASELEH
|
نام گردآورنده |
محمد تیموری کارشناس علوم دامی فعال در زمینه فناوری اطلاعات در حوزه دامپروری و کشاورزی
|
|
تاریخ گردآوری |
۱۴۰۰/۰۴/۲۹ |
|
منابع |
https://extension.psu.edu/heat-detection-and-timing-of-insemination-for-cattle
|
